نشانه‌های بحران صندوق‌های بازنشستگی از سال ۱۴۱۰ ابراز اشکار می‌کند؟_طلوع شرق

مجتبی قاسمی در میزگرد بازدید دلایل بحران در صندوق‌های بازنشستگی در این باره که برخی از اقتصاددانان اعتقاد دارند که نشانه‌های بحران صندوق‌های بازنشستگی از سال ۱۴۱۰ ابراز اشکار می‌کند، اظهار داشت: همین الان هم بحران است و چشم به راه سال ۱۴۱۰ نباشید. رسما همین الان صندوق‌های بازنشستگی دچار بحران می باشند و انگاره‌های آن در سخن بگویید‌های دوستان دیده می‌شود. بحران یعنی پول کافی برای تعهداتی که تشکیل کردیم، وجود ندارد. نقطه روبه رو بحران، پایداری مالی است. یعنی صندوق به قدر کافی برای پرداخت آخرین بازمانده –فردی که آخرین نفر می‌ماند و صندوق تسویه و بسته می‌شود- پول کافی دارد. صندوقی که این ویژگی را دارد، از نظر مالی پایدار است و می‌تواند به تعهدات خود به مشترکین اعم از مهم و تبعی، تا آخرین روزی که ضمانت دارد، عمل کند.

او گفت: بحران در ایران یک ویژگی نزدیک نسبت به دنیا دارد. ما در یک سرزمین جوان، بحران مستمری داریم؛ این یک اتفاق نادر در دنیا است. همانند این می‌ماند که یک فرد در ۲۰ سالگی سکته قلبی می‌کند. اکنون چه شد که این اتفاق افتاد؟ این سوال زیاد مهم است که چرا یک سرزمین جوان، همه صندوق‌هایش پیر می باشند و دچار بحران شده‌اند. این را در دو سطح می‌شود جواب داد. یک سطح، اکوسیستم اقتصاد ایران است که بالاخره صندوق‌ها بخشی از آن می باشند و یک بخشی هم، اکوسیستم خود صندوق‌ها است.

این کارشناس اقتصادی تصریح کرد: در محیط اقتصاد کلان، کسوری که گرفته می‌شود، کجا باید اندوخته‌گذاری شود؟ این محیط اقتصاد کلان در ۴۰ سال قبل نتوانسته تشکیل کند و متوسط رشد اقتصادی‌اش ۲ درصد بوده است. معلوم است که بازدهی کافی از منبع های کسور را تشکیل نکرده است. بعد بخشی از بحران این بوده که بازدهی کافی از اندوخته‌گذاری وجود نداشته و این خارج از کنترل صندوق‌ها بوده، چون آن‌ها محکوم به فعالیت در محیط اقتصاد کلان بوده‌اند که کلا با تشکیل به نوعی دشمن است. هنگامی تشکیل اتفاق نمی‌افتد، نه حال بازنشسته خوب است، نه حال شاغل خوب است و نه حال غیرشاغل! تشکیل است که رفاه می‌آورد. بعد یک بخشی از ماجرا این است که کسور را به جاهایی برده‌ایم که زیاد بازدهی نداشته است.

قاسمی متذکر شد: یقیناً در اکوسیستم دوم، خود صندوق‌ها هم وسط می‌آیند و اکوسیستم حاکم بر مدیریت صندوق‌ها هم مهم می‌شود که تبدیل بحران شده است. شما صندوق‌های بازنشستگی را با همین مختصات به ژاپن ببرید و در ژاپن هم همین کار را انجام دهید، قطعا سقوط می‌کنند. یقیناً فقط دیرتر سقوط می‌کنند؛ امکان پذیر ماجرا ۲۰ سال به تعویق بیفتد، ولی محکوم به سقوط است. بعد فراموش نکنیم که محیط اقتصاد کلان مهم است و وقوع بحران را به تعویق می‌اندازد. تعویق یعنی آثار بین‌نسلی؛ یعنی یک نسلی می‌تواند پانزی باشد و یک نسل دیگر، هزینه‌اش را بدهد.

وی گفت: به این ترتیب، اگر ما اکوسیستم اول را اصلاح کنیم که کار زیاد سختی است، چون سیاست خارجی باید اصلاح شود و اندوخته‌گذاری اتفاق بیفتد، فقط ماجرا را به تعویق انداخته‌ایم. نوشته مهم‌تر، اکوسیستم خود صندوق‌ها است که گفتم که اگر صندوق‌ها را با همین مختصات هر کجای دنیا ببرید، دیر یا سریع محکوم به سقوط است، چون این مدل صندوق‌داری، تعهداتش بیشتر از بازدهی و درآمدش است.